Als ervaren docent weet je hoe belangrijk het is om elke leerling de ondersteuning te bieden die hij of zij nodig heeft om succeservaringen op te doen. Succeservaringen zijn essentieel voor groei. Voor leerlingen met autisme kan een goed afgestemde benadering een wereld van verschil maken in hun leerervaring. Het implementeren van strategische en op maat gemaakte aanpassingen kan niet alleen hun leeromgeving verbeteren, maar ook hun sociale interacties en algehele welzijn bevorderen. Hieronder vind je enkele praktische en creatieve tips die je kunt gebruiken om autistische kinderen in zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs te ondersteunen. Deze suggesties zijn bedoeld om je te inspireren en je te helpen bij het creëren van een inclusieve en stimulerende leeromgeving voor al je leerlingen.
Disclaimer
*Elk kind met autisme is anders en deze tips zijn algemeen van aard. Het is belangrijk om elk kind als individu te benaderen en samen met ouders en zorgverleners een gepersonaliseerde aanpak te ontwikkelen die past bij de unieke behoeften van het kind.*

5 Tips voor Basisonderwijs
- Structuur en routine
Zorg voor een voorspelbare dagindeling met duidelijke routines. Dit helpt om de angst van het kind te verminderen en het gevoel van veiligheid te vergroten.
- Visuele ondersteuning
Gebruik visuele hulpmiddelen zoals pictogrammen, schema’s en checklists om instructies en regels te verduidelijken. Veel kinderen met autisme begrijpen visuele informatie beter dan verbale instructies.
- Duidelijke communicatie
Spreek duidelijk en letterlijk. Vermijd figuurlijk taalgebruik en dubbelzinnigheden, aangezien deze vaak moeilijk te begrijpen zijn voor autistische kinderen.
- Pauzes en rustplekken
Zorg voor een rustige ruimte waar het kind zich kan terugtrekken als het overweldigd raakt. Korte, regelmatige pauzes kunnen helpen om prikkels te reguleren.
- Positieve bekrachtiging
Gebruik positieve bekrachtiging om gewenst gedrag te stimuleren. Geef specifieke complimenten en beloningen die het kind motiveren.
5 Tips voor voortgezet onderwijs
- Individuele plannen
Maak samen met het kind een aangepast onderwijsplan (IEP) met persoonlijke leerdoelen en ondersteuning. Betrek het kind bij het opstellen van dit plan.
- Ondersteuning bij sociale interacties
Bied begeleiding bij groepswerk en sociale activiteiten. Autistische kinderen kunnen baat hebben bij gestructureerde rollen binnen een groep.
- Gedifferentieerde instructie
Pas lessen aan om te voldoen aan de leerstijl en het tempo van het kind. Dit kan variëren van extra uitleg tot het aanbieden van alternatieve opdrachten.
- Prikkelarme omgeving
Minimaliseer afleidingen in de klas, zoals felle verlichting of harde geluiden. Gebruik koptelefoons of oordoppen indien nodig om geluiden te dempen.
- Regelmatige feedback
Geef regelmatig en duidelijke feedback over de voortgang. Dit helpt het kind om te begrijpen wat goed gaat en waar verbetering mogelijk is.
5 Out-of-the-box tips
- Zintuiglijke speelhoek
Creëer een zintuiglijke hoek in de klas met voorwerpen die verschillende zintuigen aanspreken (zoals stressballen, texturen, of rustgevende beelden). Dit kan helpen om overprikkeling te voorkomen.
- Virtual Reality (VR) gebruik
Gebruik VR om sociale situaties of complexe concepten te visualiseren. Dit kan het kind helpen om zich beter voor te bereiden op sociale interacties of abstracte ideeën.
- "Special Interest" integratie
Integreer het speciale interessegebied van het kind in de lesstof. Dit kan helpen om de motivatie en betrokkenheid te vergroten.
- Huisdier of klasdier
Als het mogelijk is, introduceer een klasdier. Dieren kunnen een kalmerend effect hebben en bieden een positieve afleiding voor autistische kinderen.
- “Break Cards”
Geef het kind “break cards” die het kan inzetten wanneer het een pauze nodig heeft. Dit geeft het kind de controle over zijn of haar prikkelniveau zonder dat het de les hoeft te verstoren.
Het ondersteunen van autistische kinderen vereist geduld, creativiteit en een individuele benadering. Door deze tips in praktijk te brengen, kunnen docenten bijdragen aan een inclusieve leeromgeving waarin elk kind zich kan ontwikkelen.
Meer achtergrondinformatie lezen over waar kinderen met autisme op school tegenaan kunnen lopen? Klik hier