Als neurodiverse vader kan het opvoeden van kinderen een bijzondere reis zijn, vol unieke uitdagingen en heel veel mooie momenten. Autisme beïnvloedt hoe ik de wereld zie en ermee omga en dit heeft onvermijdelijk invloed op mijn rol als vader. Mijn kinderen zijn inmiddels geen kleine kinderen meer, dus met deze blog kijk ik terug naar zo'n ruim 10 tot 15 jaar geleden. In deze blog deel ik mijn ervaringen en inzichten, misschien dat andere ouders zich hierin kunnen herkennen en wellicht wat steun kunnen vinden.
De uitdagingen
Vooral toen de kinderen nog jonger waren, liep ik geregeld aan tegen wat uitdagingen. Dit zal voor elke ouder met jonge kinderen het geval zijn en ik denk dan ook dat de uitdagingen zowel herkenbaar kunnen zijn voor neurodiverse ouders alsmede neurotypische ouders.
Weinig inlevingsvermogen
Een van de grootste uitdagingen die ik als neurodiverse vader ervaar, is het aansluiten bij de belevingswereld van mijn kinderen. Kleine kinderen zien de wereld vaak door een lens van fantasie en emotie, terwijl ik de neiging heb om alles rationeel en logisch te benaderen. Dit kan soms een kloof creëren tussen wat zij nodig hebben en hoe ik daarop reageer. Een simpel rollenspel of fantasiespel, zoals bijvoorbeeld riddertje of vadertje en moedertje, kan een grote uitdaging zijn als ik de onderliggende emoties of fantasieën niet begrijp.
Niet herkennen en erkennen van emoties
Het herkennen en erkennen van emoties bij mijn kinderen is een ander gebied waar ik moeite mee heb. Emoties kunnen voor mij verwarrend en complex zijn, wat betekent dat ik soms niet doorheb wanneer mijn kinderen troost of emotionele ondersteuning nodig hebben. Dit kan leiden tot misverstanden en gevoelens van onbegrip bij mijn kinderen, wat natuurlijk nooit mijn bedoeling is. Nu ze ouder zijn bijvoorbeeld, vertelden ze me, dat ik nooit goed om kon gaan met enge dromen en nachtmerries. In plaats van troost en comfort te bieden, zei ik dingen als: "Ga maar weer slapen" of "Wat wil je dat ik doe? Je kunt wel naast me op de bank gaan zitten."
Strak aan regels houden
Ik houd van structuur en voorspelbaarheid, wat betekent dat ik de neiging heb om me strikt aan regels te houden. Dit kan lastig zijn als het gaat om bedtijden of het leegeten van borden, waar mijn kinderen soms wat meer flexibiliteit nodig hebben. Uitzonderingen maken voelt voor mij alsof ik de controle verlies, wat stressvol kan zijn voor zowel mij als mijn kinderen. Ik kon en kan niet goed inspelen op bijzondere situaties en uitzonderingen. Bijvoorbeeld wanneer de kinderen zenuwachtig waren voor kerstmis of hun verjaardag en daardoor niet konden slapen of eten.
Niet laten winnen van een spelletje
Spelletjes spelen is een andere uitdaging. Mijn competitieve aard en behoefte aan eerlijkheid zorgen ervoor dat ik mijn kinderen niet zomaar laat winnen. Hoewel dit hen kan helpen leren omgaan met verlies, kan het ook hun spelplezier verminderen en soms hun zelfvertrouwen aantasten. Vooral de jongste koos er daarom vroeger voor om geen spelletjes met mij te spelen.
De voordelen
Het hebben van een neurodiverse vader heeft ook voordelen.
Geen oordeel
Een van de grote voordelen van mijn neurodiversiteit is dat ik niet oordeel. Mijn kinderen weten dat ze altijd eerlijk kunnen zijn zonder bang te zijn voor kritiek of afwijzing. Dit creëert een open en vertrouwelijke omgeving waarin ze zich vrij voelen om alles te delen. Nog steeds komen ze vaak eerst bij mij om lastige dingen te bespreken. Ook zijn ze nooit bang om hun vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis te nemen.
Altijd objectief
Mijn objectiviteit helpt mij om situaties rationeel te benaderen. Dit betekent dat ik conflicten kan analyseren zonder door emoties overweldigd te worden, wat vaak leidt tot eerlijke en weloverwogen beslissingen. Mijn kinderen waarderen deze eerlijkheid en weten dat ze altijd een eerlijke behandeling kunnen verwachten.
Grootste fan en supporter
Hoewel ik misschien niet altijd de meest emotioneel expressieve vader ben, ben ik wel hun grootste fan en supporter. Ik ben altijd aanwezig bij hun prestaties en moedig hen aan bij elke stap. Mijn trots kent geen grenzen en ik zorg ervoor dat ze dat weten, ook al ben ik niet altijd in staat om dit op een emotionele manier te tonen. De manier die voor mij werkt: Altijd aanwezig zijn. Elk evenement, elke voorstelling, elke kijkles en elke wedstrijd ben ik erbij. En, ik ben goed in de 'uitvoering'. Dus voor klusjes, boodschappen, chauffeursdiensten etc kunnen ze altijd een beroep op me doen, al is het midden in de nacht. Deze ontelbare momenten dat ik ergens aanwezig ben of dat ze me nodig hebben, zijn voor mij momenten om in verbinding te komen met mijn kinderen .
Tot slot
Het vaderschap is een complexe en uitdagende rol voor iedereen, maar als neurodiverse vader zijn er extra lagen van complexiteit. Ondanks de uitdagingen die ik tegenkom, zijn er ook vele voordelen die mijn unieke perspectief met zich meebrengt. Door open en eerlijk te zijn over mijn ervaringen, hoop ik dat mijn kinderen zich geliefd en gesteund voelen en dat andere ouders misschien wat herkenning vinden in mijn verhaal.
Hilbert Haan
Founder Kracht van Uniek