Autisme is een ontwikkelingsstoornis die de manier beïnvloedt waarop iemand communiceert en omgaat met anderen en de wereld om hen heen. Mensen met autisme hebben vaak moeite met sociale interacties, communicatie en vertonen vaak beperkte of repetitieve gedragingen en interesses. Het is belangrijk om te begrijpen dat autisme zich op veel verschillende manieren kan uiten, wat betekent dat geen twee personen met autisme hetzelfde zijn.
Wat is Autisme?
Autisme, ook wel autismespectrumstoornis (ASS) genoemd, is een spectrum, wat betekent dat het verschillende vormen en gradaties heeft. Sommige mensen met autisme hebben weinig ondersteuning nodig en kunnen (bijna) zelfstandig functioneren, terwijl anderen intensieve zorg en ondersteuning nodig hebben. De kenmerken van autisme kunnen in drie hoofdcategorieën worden onderverdeeld:
- Communicatieproblemen: Mensen met autisme kunnen moeite hebben met het beginnen en onderhouden van gesprekken. Ze begrijpen soms spreekwoorden, sarcasme of metaforen niet en hebben moeite met niet-verbale communicatie zoals oogcontact en gezichtsuitdrukkingen.
- Sociale interactie: Het aangaan en onderhouden van relaties en vriendschappen kan lastig zijn. Mensen met autisme hebben vaak moeite met het begrijpen van sociale regels en signalen, zoals persoonlijke ruimte en wederkerigheid in gesprekken, wat kan leiden tot gevoelens van isolatie.
- Repetitieve gedragingen en beperkte interesses: Mensen met autisme kunnen herhaalde bewegingen vertonen, zoals het fladderen met handen of het wiegen van het lichaam. Ze houden sterk vast aan routines en kunnen intense interesses hebben in specifieke onderwerpen.
Specifieke belemmeringen
Naast deze algemene kenmerken kunnen mensen met autisme specifieke uitdagingen ervaren die hun dagelijks leven beïnvloeden:
- Sensorische gevoeligheid: Overgevoeligheid of juist ongevoeligheid voor zintuiglijke prikkels zoals geluid, licht, aanraking, smaak en geur kan leiden tot overprikkeling en stress.
- Planningsvaardigheden: Moeite met plannen, organiseren en tijdbeheer kan dagelijkse taken uitdagend maken.
- Emotionele regulatie: Het begrijpen en beheersen van emoties kan lastig zijn, wat kan resulteren in intense emotionele uitbarstingen of juist het afsluiten van emoties.
- Motorische vaardigheden: Problemen met fijne en grove motoriek kunnen activiteiten zoals schrijven, knippen of sporten bemoeilijken.
Neurodiversiteit: Een andere benaming voor autisme
Naast de term autisme wordt ook vaak gesproken over neurodiversiteit. Neurodiversiteit erkent en viert de variëteit aan menselijke hersenstructuren en -functies. In plaats van autisme te zien als een stoornis die moet worden genezen of gecorrigeerd, beschouwt neurodiversiteit autisme als een natuurlijke variatie in de menselijke ervaring. Dit betekent dat mensen met autisme niet "gebroken" zijn, maar simpelweg een andere manier van denken en ervaren hebben.
Waarom is de term neurodiversiteit belangrijk?
Het gebruik van de term neurodiversiteit helpt stigma en misvattingen rondom autisme te verminderen. Het benadrukt dat verschillen in denken en functioneren waardevol zijn en dat mensen met autisme unieke bijdragen kunnen leveren aan de samenleving. Neurodiversiteit bevordert inclusie en respect voor iedereen, ongeacht hun neurologische verschillen.
Conclusie
Autisme is een complex spectrum van ontwikkelingsstoornissen dat de manier beïnvloedt waarop mensen communiceren en interageren met de wereld. Door autisme te beschouwen door de lens van neurodiversiteit, kunnen we een inclusieve en respectvolle samenleving creëren die waardeert en begrijpt dat iedereen, inclusief mensen met autisme, unieke en waardevolle bijdragen kan leveren.
Bronnenlijst
-
Autisme.nl. (n.d.). Wat is autisme? Geraadpleegd van [Autisme.nl](https://www.autisme.nl)
-
Neurodiversiteit Nederland. (n.d.). Wat is neurodiversiteit? Geraadpleegd van [Neurodiversiteit Nederland](https://www.neurodiversiteit.nl)
-
American Psychiatric Association. (2020). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5e ed.). Washington, DC: American Psychiatric Publishing.
-
Silberman, S. (2015). Neurotribes: The Legacy of Autism and the Future of Neurodiversity. New York: Avery.